Robbert van Harskamp Dag lieve lezers van FSOM en Barrel Aged Bier liefhebbers,
Zoals vele van jullie misschien wel weten ben ik naast groot whisky liefhebber, ook niet vies van een lekker speciaal biertje zo op z’n tijd. Ik vind veel bier stijlen lekker, maar er kan er maar 1 de favoriet zijn… en dat is voor mij dan toch wel de donkere hout gelagerde bieren. Oftewel, de barrel aged bieren en dan vooral zo’n hele dikke stout!
Maar wat is een barrel aged bier nou eigenlijk?
Wat is Barrel aged bier?
Heel kort. Een barrel aged bier is een bier wat op een houten vat heeft gerijpt. Dat kan hout zijn van elk materiaal, maar vaak gebeurt het in eikenhouten vaten. De lengte waarin het in het vat ligt varieert erg van soms een paar maanden tot soms wel een paar jaar!
Ik kwam er achter dat er qua “barrel agen” geen zogenaamde bescherming is qua tijd. Een whisky moet minimaal 3 jaar rijpen voordat het whisky mag heten. Bij bier zou je het dus technisch gezien ’s avonds in een vat gooien en in de ochtend er weer uithalen en het barrel aged bier noemen.
Dit leek me toch wat vreemd dus ik heb contact gezocht met de moersleutel en ben langs geweest in de brouwerij.
Tijdens mijn bezoek vertelde Michiel (chef barrels), dat het inderdaad klopt dat er geen tijd aan verbonden zit, maar in zijn ogen heeft dat ook geen meerwaarde voor bier. We vullen het af wanneer het goed is. Ook als dat bij wijze van spreken met 4 maanden is. Volgens Michiel gebeurd dat echter nooit en zitten hun bieren veel langer in het vat.
Volgens Michiel is het belangrijk om het bier te “overbrouwen”. Extreem te overbrouwen.
Het basisbier wat in het vat gaat is niet te zuipen, aldus Michiel. Het is extreem zoet. Extreem dik. Echt siroopachtig, maar wel perfect geschikt om er barrel aged bier van te maken. Dankzij oxidatie krijgen we uiteindelijk een mooi bier, maar zuurstof is en blijft wel een vijand van het bier.
Barrel Aged bier proeven!
Daarom proeven dmw van het gebruik van een spijker. Want als we elke keer de stop er uit zouden halen komt er zuurstof bij. En dat wil je niet. Dan is het snel klaar met je bier en is de kans op infecties groot.
We proeven elke week verschillende vaten aan de hand van een schema. We zoeken naar de rand van beginnende oxidatie. Dan krijgt het bier de geur van groene appeltjes en dan weet ik dat het bier goed is. Als ik het iets langer laat liggen krijgen we geuren van umami. Dat is soms lichtelijk wenselijk maar zeker niet vaak.
Als het te ver gaat, wordt het zurig. Azijn geur. En dat wil je absoluut niet!
In de zomer periode is het belangrijk om vaak te proeven. In dit gebouw kan het wel 30 graden worden zomers en dan rijpt het bier veel sneller dan nu in de winter. Wanneer je een barrel aged bier proeft in oktober en dan weer in januari kan het zo zijn dat er qua smaak nauwelijks wat gebeurd is.
Welke vaten worden vaak gebruikt?
Wanneer het bier de juiste smaak en geuren heeft vullen we het terug af in de tank en soms brouwen we dan nog wat toevoegingen mee zoals bijvoorbeeld tonkabonen of vanille. Het mooiste vind ik als het echt gewoon 100% barrel is zonder toevoegingen. Ook doen we dan de gewenste hoeveelheid koolzuur er bij.
Qua vaten hebben we heel veel verschillende soorten. We hebben bourbon, malt, grain, rye, Ierse whiskey, maar ook Port vaten. En sinds kort hebben we ook een paar armagnac en cognac vaten. Daar ben ik erg blij mee. Barrel agen is heel hip tegenwoordig dus het verkrijgen van vaten is lastig en de prijzen zijn enorm gestegen. Iedere brouwer wil tegenwoordig een barrel aged bier uitbrengen.
Maar door ons brouwproces vind ik dat wij als moersleutel onszelf goed onderscheiden.
Ook kan je een bier agen door het gebruik van “wood chunks”. Dit doen we niet bij de moersleutel. We hebben hier wel mee geëxperimenteerd, maar eigenlijk wordt het bier dan veels te houterig. Te veel tannines en dat is niet wat wij willen in onze bieren.
Persoonlijk vind ik het gebruiken van chunks iets leuks voor de kleine/thuis brouwer. Maar bij grotere brouwerijen zie ik toch liever echt het gebruik van vaten.
Het eerste bourbon barrel aged bier bestaat sinds de jarig 90, maar bier rijpen op houten vaten bestaat al veel langer. Vooral dankzij de Belgen en hun lambiek bieren.
Infused bier
Ook bestaat er dan nog zoiets als een bier “infusen”. Mede FSOM’er Bas (TheDutchBeerDad natuurlijk!) breekt vaak een lans voor het infused van bieren. Dit heeft zeker niet de charme van barrel aged bier, maar je kunt er wel eindeloos mee experimenteren.
Hierbij wordt er een drank naar keuze, vaak whisky, maar soms ook een mooi product als Korenwijn, toegevoegd aan het bier. Soms, halverwege het brouw proces en soms aan het einde. Als het bier aan het einde een infusie krijgt wordt het alcoholgehalte iets verhoogt.
Infusen gebeurt vaak door het gebruik van de eerder genoemde wood chunks of chips.
Deze worden doordrenkt in de drank naar keuze en dan toegevoegd aan het bier. Smaak technisch vind ik een infused bier vaak tegenvallen. Persoonlijk mis ik een zekere gelaagdheid in het bier.
Maar… het kan zeker goed zijn. Mijn huidige favoriet is de Cuvée clarisse Wild Weasel Whisky infused van Brouwerij Wilderen. Deze heb ik al meerdere keren gekocht omdat ik hem erg goed vind. Laatst dronk ik de Fjoer van brouwerij Diggelfjoer. Ook hier werd ik positief verrast door het infused bier. Het kan dus zeker wel!
Er zijn onwijs veel goeie brouwerijen die echt goeie barrel aged bieren maken. Denk aan Berghoeve brouwerij, de Moersleutel natuurlijk, maar ook bijvoorbeeld Uiltje Brewing kan hele mooie barrel aged bieren maken.
De prijzen zijn zeer variërend, zo heeft laatst uiltje een nieuwe algorithm uitgebracht voor ongeveer €6,-. Voor een moersleutel betaal je al snel €13,- en dan zijn er nog amerikaanse bieren zoals Fremont waar je hier snel €40,- voor neertelt.
Ik zag laatst bij beergeek Addicted2craftbeer zelfs een barrel aged bier van boven de €800,-!!! Gekkenwerk.
Wil jij de wereld van infused bieren of barrel aged bieren ontdekken ga dan eens naar je lokale slijterij en laat je verrassen. Voor mij is een barrel aged bier de top van de bierwereld. De keizer onder de bieren.
Bedankt voor het lezen. En voor meer artikelen en uitleg over bierstijlen, kun je natuurlijk terecht in De Thuisbar van FSOM Magazine. Zo lees je er bijvoorbeeld alles over de West Coast IPA.
Cheers,
Robbert
